ایران با قرارگرفتن جزو ۱۵ کشور اول از نظر معادن طبیعی جزو کشورهای غنی منابع طبیعی قرار دارد. بر اساس گزارشات و اطلاعات موجود، ایران دارای ۵۷ میلیارد تن ذخائر احتمالی و ۳۷ میلیارد تن ذخائر قطعی است. این ذخائر حدود ۷ درصد ذخائر کلی جهان را تشکیل می دهد.

سنگ آهن یکی از فراوان ترین عناصر فلزی موجود در زمین و ماده اولیه اصلی تولید فولاد است. این ماده معدنی بیشترین سهم هزینه را در قیمت تمام شده فولاد دارد. طبق اطلاعات کسب شده حدود 43 درصد قیمت تمام شده تولید فولاد را هزینه تامین سنگ آهن تشکیل می دهد. به همین دلیل تولید سنگ آهن داخلی برای مجتمع های فولادسازی کشور بسیار حائز اهمیت است و میتواند باعث صرفه جویی ارزی و کاهش هزینه ساخت فولاد شود. همچنین با توجه به مصرف بالای سنگ آهن در کشور، اتکاء به تولید داخل می تواند کشور را از نوسانات قیمت ها، مشکلات حمل و نقل دریائی، توقف فروش کشورهای صدرکننده و در نهایت از تحریم ها مصون نگه دارد.در ادامه نگاهی به آمار تولید سنگ آهن کشورها بین سالهای 2015 تا 2018 می اندازیم.( ارقام به میلیون تن است)

همانطور که مشاهده می کنید استرالیا و برزیل به ترتیب با تولید 900 و 490 میلیون تن سنگ آهن، بزرگترین تولیدکنندگان این ماده معدنی هستند. همچنین برزیل بیشترین رشد تولید نسبت به سال گذشته را دارد. ایران نیز با تولید 40 میلیون تن سنگ آهن در سال 2018 در رده دهم بزرگترین تولیدکنندگان سنگ آهن قرار دارد.در جدول بعدی اطلاعات ذخائر سنگ آهن ایران را ملاحظه می کنید.

ذخائر قطعی سنگ آهن ایران به مقدار 3150 میلیون تن برآورد میشود. مناطق عمده آن شامل ایران مرکزی به میزان 775 میلیون تن، گل گهر سیرجان به میزان 878 میلیون تن، سنگان خراسان 626 میلیون تن و سایر مناطق 871 میلیون تن است.بر اساس آمار منتشر شده سال 1397 میزان تولید کنسانتره سنگ آهن در کشور بالغ بر 45 میلیون تن و به شرح جدول زیر می باشد.(ارقام به تن است)

همانطور که در جدول بالا مشخص است، تولید کنسانتره سنگ آهن در سال 1397 نسبت به سال گذشته بیش از 17 درصد رشد کرده است. همچنین سه شرکت جدید صنعتی معدنی توسعه فراگیر سناباد، مجتمع سنگ آهن جلال آباد زرند و توسعه معدنی و صنعتی صبانور نیز کنسانتره سنگ آهن تولید کرده اند. همچنین شرکت اپال پارسیان سنگان بیشترین رشد تولید در کنسانتره سنگ آهن نسبت به سال گذشته داشته است. لازم به ذکر است که توسعه معدنی و صنعتی صبانور نیز به تازگی سنگ آهن دانه بندی تولید کرده و مجتمع سنگ آهن جلال آباد زرند تولید سنگ آهن دانه بندی را رها کرده است.تولیدات گندله در بین تولیدکنندگان عمده کشوردر سال 1397 بالغ بر 41.32 میلیون تن و به شرح جدول زیر می باشد.(ارقام به تن می باشد)

همانطور که در جدول بالا مشاهده میکنید تولید گندله در سال 1397 بیش از 32 درصد نسبت به سال 1396 رشد کرده است. همچنین سه شرکت جدید اپال پارسیان سنگان، فولاد سنگان خراسان و فولاد به تولید گندله آهن پرداخته اند که تولید قابل توجهی داشته اند.

قیمت جهانی سنگ آهن به ازای هرتن را در نمودار بعدی مشاهده می کنید.

همانطور که در نمودار بالا قابل ملاحظه است قیمت سنگ آهن از اوایل سال 2018 تا اواسط 2019 رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. همچنین با توجه به افزایش قیمت دلار در داخل کشور، نرخ فروش سنگ آهن و گندله افزایش قابل توجهی داشته است. به طور مثال نرخ فروش کنسانتره سنگ آهن معدنی و صنعتی گل گهر در سال 1397 نسبت به سال گذشته 94 درصد افزایش داشته و به 446 هزار تومان به ازای هر تن رسیده است. نرخ فروش گندله صنعتی و معدنی گل گهر نیز در سال 1397 با افزایش 74 درصدی نسبت به سال گذشته به 656 هزار تومان به ازای هر تن رسیده است. افزایش قیمت های جهانی و داخلی میتواند یکی از انگیزه های مهم برای ورود شرکت های جدید به این صنعت و افزایش حجم کل تولید باشد.

در ادامه وضعیت مالی شرکت های این صنعت را بررسی خواهیم کرد. خلاصه وضعیت مالی شرکت های این صنعت به شرح جدول زیر می باشد.

با توجه به جدول بالا معدنی و صنعتی گل گهر و معدنی و صنعتی چادرملو سودآورترین شرکت های تولید سنگ آهن هستند. همچنین صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد نیز کمترین سوددهی را داشته است. لازم به ذکر است که اطلاعات مالی چهار شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور ،سنگ آهن سنگان، سنگ آهن میشدوان، سنگ آهن چاه گز در دسترس نیست.